conatus

cōnātus, ūs, m. [conor].

I.

Abstr., an effort, exertion, struggle, endeavor: ue [p. 396] ista hercle magno jam conatu magnas nugas dixerit, Ter. Heaut. 4, 1, 8:

quo majore conatu studioque aguntur,

Cic. Quint. 14, 47:

omnem sui tribunatus conatum in meam perniciem parare,

id. Fam. 5, 2, 6:

Genucius ad hostes magno conatu profectus,

Liv. 7, 6, 9:

in ipso conatu rerum circumegit se annus,

i. e. just as the affair was well begun, id. 9, 18, 15 Weissenb. ad loc.:

vixdum inchoatis rebus in ipso conatu gerendi belli,

id. 32, 28, 4.—

B.

Trop., an impulse, inclination, tendency:

dedit natura beluis et sensum et appetitum, ut altero conatum haberent ad naturales pastus capessendos, altero secernerent, etc.,

Cic. N. D. 2, 47, 122:

nulla est ullo in genere laus orationis, cujus in nostris orationibus non sit aliqua si non perfectio, at conatus tamen atque adumbratio,

id. Or. 29, 103:

se ad hostes contulit conatumque iracundiae suae morte sedavit,

id. Brut. 10, 42.—

II.

Concr., an attempt, effort, undertaking, enterprise, endeavor.

(α).

Sing.:

alii, si perrumpere possent conati... telis repulsi hoc conatu destiterunt,

Caes. B. G. 1, 8 fin.:

principem esse ad conatum exercitus conparandi,

Cic. Phil. 10, 11, 24:

hac ego religione non sum ab hoc conatu repulsus,

id. Or. 11, 36:

si in me impetum facere conabitur... ejus conatum refutabo,

id. Har. Resp. 4, 7:

Icarus primo statim conatu decidit,

Suet. Ner. 12:

a conatu resistendi deterritus se dedidit,

Nep. Dat. 4, 5.—

(β).

Plur.:

compressi tuos nefarios conatus,

Cic. Cat. 1, 5, 11:

perditi,

id. Off. 1, 30, 109:

quod conatus adversariorum infregissent,

Caes. B, G. 2, 21:

aut opprimet hominem aut omnis ejus motus conatusque prohibebit,

Cic. Cat. 2, 12, 26:

multis frustra conatibus captis,

Liv. 3, 5, 6; 9, 4, 1; 21, 29, 5:

conatibus alicujus accedere,

Suet. Oth. 4:

in mediis conatibus aegri Succidimus,

Verg. A. 12, 910:

obstare conatibus nostris,

Ov. R. Am. 683; Auct. B. Alex. 9; cf.:

optimi et clarissimi,

Cic. Fam. 12, 10, 2:

generosi,

Quint. 2, 4, 4:

crebri parvique,

id. 8, 5, 29:

ingentes adversus Germaniam,

Tac. Agr. 13:

vibrare nudis conatibus hastam,

Sil. 13, 161:

conatus alicujus supra vires,

Scrib. Comp. 101.